Παρασκευή 7 Αυγούστου 2015

Ουράνια τόξα και γάμος: Νεοφιλελευθερισμός και Ιμπεριαλισμός στα λοατ+ δικαιώματα

του Mehlab Jameel, 6 Ιουλίου 2015

Μόλις τρεις μέρες πριν το Ανώτατο Δικαστήριο ανακοινώσει την απόφαση του να νομιμοποιήσει τον ομόφυλο γάμο στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Ομπάμα διέταξε να πετάξουν έξω από το Λευκό Οίκο μια τρανς γυναίκα χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, επειδή διέκοψε τον πρόεδρο για να διαμαρτυρηθεί για τους βασανισμούς και τις απελάσεις που υφίστανται τα λοατ άτομα. “Είσαι στο σπίτι μου...θα'πρεπε να ντρέπεσαι", την επέπληξε ενώ οι ομοφυλόφιλοι από το κοινό επευφημούσαν "Σ'αγαπάμε Ομπάμα!". Αυτό το γεγονός από μόνο του αντιπροσωπεύει ό,τι πήγε λάθος με τα λοατ δικαιώματα στις ΗΠΑ. Όντας ένα έγχρωμο queer άτομο, αναρωτιέμαι σήμερα: τι συνέβη και ένα δυνητικά ριζοσπαστικό κίνημα αφομοιώθηκε από ιδέες παρελάσεων pride και ισότητας στο γάμο;


Ας ξεκινήσουμε τοποθετώντας τα πράγματα στο πλαίσιό τους. Ο ιστορικός λοατ δικαιωμάτων John D’Emilio υποστηρίζει ότι οι ομοφυλόφιλοι/ες δεν υπήρχαν πάντοτε ως αυτό: ότι μια ιδιαιτέρως "γκέι" ταυτότητα είναι προϊόν της ιστορίας όπως οτιδήποτε άλλο.1 Στο 19ο αιώνα, καθώς η μισθωτή εργασία εδραιωνόταν και η παραγωγή εξειδικευόταν έγινε δυνατό να απελευθερωθεί η σεξουαλικότητα από την επιτακτικότητα της αναπαραγωγής. Το καπιταλιστικό σύστημα επέτρεψε στους ανθρώπους να οργανώσουν τις ζωές και τις εμπειρίες τους γύρω από την ιδέα του ομόφυλου ερωτισμού κι από κει προέκυψε η "ομοφυλόφιλη ταυτότητα" και πολιτικές σχετικές με τη σεξουαλική ταυτότητα στις ΗΠΑ. Η ασυνάρτητη κατασκευή της "σεξουαλικότητας" είναι αναπόφευκτα συνδεδεμένη με το ιατρικό και ψυχιατρικό πεδίο που διέδοσαν τη χρήση όρων όπως "ετεροφυλόφιλος" και "ομοφυλόφιλος" για να εξυπηρετήσουν την ανάγκη κατηγοριοποίησης και κατανόησης της ανθρώπινης σεξουαλικής εμπειρίας. Αυτοί οι όροι και οι σχετικές (ιατρικές) πρακτικές στην πραγματικότητα εμφανίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα κι άρχισαν να σχηματίζουν την εικόνα του "ομοφυλόφιλου".

Η ιστορία μας ξεκινά όταν στις ταραχές στο Στόουνγουολ το 1969 μπήκαν στη μάχη και οι cis λευκοί γκέι άντρες, μετατρέποντας το σ'αυτό που λέμε σήμερα κίνημα για τα δικαιώματα των γκέι. Οι ταραχές με πρωτοστάτριες τη Sylvia Rivera και τη Marsha P. Johnson, έγχρωμες τρανς γυναίκες ακτιβίστριες, ξεκίνησαν ενάντια στην αστυνομική βία --που έχει ακόμα παλιότερη ιστορία στις ΗΠΑ-- και τώρα έχουν καταλήξει σε ένα κίνημα που ωφελεί ένα συγκεκριμένο κομμάτι της κοινωνίας κάνοντας το γάμο προτεραιότητά του. Η αφήγηση μας λέει πως το έθνος βυθίστηκε σε μια δημόσια αντιπαράθεση σχετικά με την ομοφυλοφιλία ενώ γκέι πολιτικοί όπως ο Harvey Milk γίνονταν δημοφιλείς και η APA2 αφαίρεσε την ομοφυλοφιλία από τις διαταραχές. Έτσι, μετά από έναν σκληρό αγώνα οι "προοδευτικοί" και "φωτισμένοι" άνθρωποι των ΗΠΑ μπορούσαν να κερδίσουν τα δικαιώματά τους. Όπως κάθε δημοφιλής αφήγηση, αυτή επίσης βολικά αγνοεί τη δουλειά μαύρων ακτιβιστών για τα δικαιώματα των γκέι όπως οι James Baldwin και Bayard Rustin και λεσβιών όπως η Audre Lorde που οραματιζόταν μια queer απελευθέρωση και δικαιοσύνη για όλους, πολύ πριν το mainstream λοατ κίνημα αποφασίσει να το καπηλευτεί. Τέσσερα χρόνια μετά την εξέγερση του Στόουνγουολ, η Σύλβια Ριβέρα προειδοποιούσε πως το κίνημα πλησιάζει προς μια "μεσοαστική λέσχη για λευκούς" και τα επόμενα χρόνια αποδείχτηκε πως είχε δίκιο.

Πηδάμε στο 1990 και μετά, όταν τα λοατ δικαιώματα έγιναν μια προσοδοφόρα επιχείρηση και άτομα όπως η Ellen DeGeneres έκαναν “coming out” στα εθνικά ΜΜΕ ξεκινώντας να επηρεάζουν την συζήτηση πάνω στα ζητήματα φύλου. Μυριάδες επιχειρήσεις ένωσαν τα χέρια για να γεννηθεί η "rainbow" βιομηχανία κι άρχισαν να χρηματοδοτούν τις παρελάσεις pride και τις προσπάθειες φιλελεύθερων ακτιβιστών προς τη νομιμοποίηση της ισότητας στο γάμο. Πρόσφατα, λευκές διασημότητες όπως η Lady Gaga διέδωσαν τη “Born This Way” συζήτηση που καθόρισε την “αυθεντική queer εμπειρία” στις ΗΠΑ. Σήμερα, οι ομοφυλόφιλοι έχουν γίνει η βάση των μεγάλων επιχειρήσεων στις ΗΠΑ που μαζί με τα ΜΜΕ κάνουν τεράστια εκστρατεία για να εξυπηρετήσουν τον λοατ πληθυσμό. Είναι εξώφθαλμο πως πολιτικοί όπως ο Μπαράκ Ομπάμα χρησιμοποίησαν την ψήφο των λοατ όχι μόνο για να ανέβουν στην εξουσία αλλά και για να εξάγουν γκέι δικαιώματα στον υπόλοιπο κόσμο.



Όπως η στροφή των λοατ δικαιωμάτων προς το νεοφιλελευθερισμό, είναι συγκεκριμένο και το πώς το λοατ κίνημα παγκοσμιοποιήθηκε. Στην απεύθυνση της στον ΟΗΕ το Δεκέμβριο του 2011 στην επέτειο της Διεθνούς Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Hillary Clinton δήλωσε τη στήριξή της στην παγκόσμια λοατ κοινότητα σ'ένα λόγο που ανακήρυττε τα λοατ δικαιώματα ως ανθρώπινα. Η τότε Γραμματέας του Κράτους δήλωσε πως είναι παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων η βία και η διάκριση ενάντια ατόμων εξαιτίας της σεξουαλικότητάς τους. Σε μια παθιασμένη υπεράσπισή τους, η Κλίντον αποκάλεσε τα δικαιώματα των λοατ "παγκόσμια" και κατέκρινε κράτη που ποινικοποιούν τους λοατ ή ανέχονται την κακοποίησή τους. Για να καταλάβουμε γιατί οι ΗΠΑ είναι στην πρώτη γραμμή του λοατ κινήματος παγκόσμια, πρέπει να το τοποθετήσουμε στην ιστορία του ιμπεριαλισμού τους. Η σχέση μεταξύ ιμπεριαλισμού και σεξουαλικότητας είναι περίπλοκη, και πριν επιχειρήσουμε να απαντήσουμε ξεδιαλύνοντας αυτό το μπέρδεμα μεταξύ δύναμης, φυλής, φύλου και σεξουαλικότητας είναι σημαντικό να κάνουμε τις σωστές ερωτήσεις. Γιατί είναι αναγκαίο να παγκοσμιοποιηθούν τα λοατ δικαιώματα; Τι αξιώσεις βρίσκονται πίσω από ένα πλαίσιο παγκόσμιων λοατ δικαιωμάτων και πώς προκύπτουν; Γιατί επιχειρείται να τοποθετηθούν τα λοατ δικαιώματα ως ένας μοντέρνος θεσμός ενάντια σε μια καταπιεστική παράδοση; Γιατί υπάρχει ανάγκη μιας παγκόσμιας λοατ κοινότητας;

Ο Edward Said ορίζει τον ιμπεριαλισμό ως ένα αμφίπλευρο σύστημα. "Σε μια κοινωνία που υπόκειται σε έλεγχο, η εμπειρία εντυπώνεται από τους μύθους και τις ανοησίες των κυρίαρχων. Αλλά ισχύει και το αντίστροφο, αφού οι κυρίαρχοι καταλήγουν αβασάνιστα στην αντίληψη πως οι ντόπιοι και οι περιοχές τους έχουν ανάγκη εκπολιτισμού." Αυτή η αντίληψη για τους "ιθαγενείς" είναι η ιδεολογική ουσία της αποικιοκρατίας. Θεωρητικοί της μετα-αποικιοκρατικής περιόδου όπως ο Gayatari Spivak επέκτειναν την ανάλυση του ιμπεριαλισμού στο φεμινισμό, επισημαίνοντας την ιδέα ότι οι αποικιοκράτες "σώζουν" τις καταπιεσμένες γυναίκες. Ο αποικιοκρατικός φεμινιστικός λόγος διακατέχεται από την ιδέα "λευκών γυναικών που σώζουν μαύρες γυναίκες από μαύρους άντρες". Το κλασικό δοκίμιο του Frantz Fanon, “Algeria Unveiled," φωτίζει το πώς η κάλυψη των γυναικών συσχετίστηκε από τους Γάλλους αποικιοκράτες με την καταπίεση, και πώς έβγαζαν τα πεπλα από τις μουσουλμάνες ως σύμβολο που νομιμοποιούσε την αποικιακή τους αποστολή. Η Βρετανική Αυτοκρατορία επανέλαβε το ίδιο μοντέλο σε Ινδία και Αίγυπτο.

Στα πλαίσια του Πολέμου ενάντια στην Τρομοκρατία, αυτός ο αποικιοκρατικός φεμινισμός έγινε ιδιαιτέρως σχετικός και η κριτική τους από συγγραφείς όπως οι Lila Abu Lughod, Chandra Mohanty και Saba Mahmood είναι σημαντική επειδή η ιδεά των μουσουλμάνων γυναικών που χρειάζονται σωτηρία είναι από τις κυρίαρχες πίσω από αυτή την εκστρατεία. Η μπούρκα ειδώθηκε ως καταπιεστικός θεσμός επιβεβλημένος στις Αφγανές από τους Ταλιμπάν. Η κυβέρνηση Μπους νομιμοποίησε τον πόλεμο στο Αφγανιστάν μιλώντας για λογαριασμό των γυναικών, τοποθετώντας τες σε θέση θύματος και άρα σε ανάγκη να σωθούν από τους Ταλιμπάν. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η Διεθνής Αμνηστία υποστήριξαν την επέμβαση μέσω των διαφημιστικών εκστρατειών τους όπου παρουσίαζαν γυναίκες με μπούρκα δίπλα σε φράσεις όπως "ΝΑΤΟ! Συνεχίστε την πρόοδο!" Την ίδια στιγμή τοπικές γυναικείες οργανώσεις όπως η RAWA που αντιτίθενται στην επέμβαση των ΗΠΑ φιμώθηκαν τελείως. Υπάρχουν βουνά στοιχείων που δείχνουν ότι αυτός ο "B-52 βομβιστής φεμινισμός" (όπως σωστά ορίζει η Rafia Zakaria), αντί να κάνει το υποσχόμενο καλό, στην πραγματικότητα έβλαψε περισσότερο τους σκοπούς των Αφγανών γυναικών και τα δικαιώματά τους.

Η ίδια λογική ταιριάζει και στην κουβέντα για τα λοατ δικαιώματα. Όπως το βάζει η Deepa Kumar “Στην εποχή του Ομπάμα ο φιλελευθερισμός έχει σχετιστεί ακόμα περισσότερα με τον επεκτατισμό." O Joseph Massad το προχωράει και λέει:

“οι έγχρωμες γυναίκες (λεσβίες και στρέιτ) και οι έγχρωμοι άντρες (που κατοικούν σε ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις και των ΗΠΑ, κι αυτοί που εργάζονται σε ΜΚΟ αυτών των χωρών από τις δικές τους χώρες), με τους λευκούς συμμάχους τους όλων των φύλων και σεξουαλικοτήτων ασχολούνται με τη διάσωση των έγχρωμων γυναικών και των "γκέι" έγχρωμων αντρών (στον Τρίτο κόσμο την Ευρώπη και τις ΗΠΑ) από έγχρωμους "ετεροφυλόφιλους" άντρες και αυτό έχει γίνει μια τεράστια βιομηχανία".


Οι λεγόμενοι "ομοφυλόφιλοι" στον Τρίτο Κόσμο παρουσιάζονται ως καταπιεσμένοι και με την ανάγκη να "απελευθερωθούν". Αυτή η τοποθέτηση από μόνη της κατασκευάζει μια ασυνάρτητη παγκόσμια λοατ κοινότητα στη βάση "κοινών προβλημάτων", όταν στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία παγκόσμια κοινότητα με τις ίδιες εμπειρίες καταπίεσης. Οι μουσουλμάνοι ετεροφυλόφιλοι άντρες είναι οι ομοφοβικοί και τρανσφοβικοί "άλλοι" που χρειάζεται να τους ελέγξουμε και να τους σταματήσουμε. Τίτλοι όπως "ο ISIS σκοτώνει ομοφυλόφιλους" και "Το Ιράν κρεμάει γκέι άντρες" κυκλοφορούν στα παγκόσμια ΜΜΕ για να πιέσουν τα κράτη να δεχτούν ένα παγκόσμιο πλαίσιο λοατ δικαιωμάτων τοποθετώντας τις ΗΠΑ σε ανώτερη θέση. Αυτά όχι για να πούμε ότι πολλοί ετεροφυλόφιλοι μουσουλμάνοι δεν είναι "ομοφοβικοί" ή πως ο ISIS δεν σκοτώνει ομοφυλόφιλους, αλλά γιατί υπάρχει πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο σ'αυτές τις κατηγορίες και πίσω από τη διαδικασία δημιουργίας ειδήσεων, το οποίο επιστρατεύεται προς υποστήριξη της ιμπεριαλιστικής αφήγησης. Οι queer άνθρωποι στις χώρες του Τρίτου κόσμου δεν μπορούν καν να μιλήσουν για το τραύμα τους χωρίς να το καπηλευτεί το νεοφιλελεύθερο κόμπλεξ του σωτήρα.

Το παγκόσμιο δίκτυο οργανισμών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ασχολούνται με το λοατ ζήτημα, αυτό που ο Joseph Massad αποκαλεί τη Gay Διεθνή, εργάζεται με την παραδοχή ότι οι μουσουλμάνοι "λοατ άνθρωποι" χρειάζονται σωτηρία από τις καταπιεστικές παραδόσεις τους. Η "Gay Διεθνής" προωθεί τις ιστορίες αυτοπροσδιοριζόμενων λοατ ανθρώπων στα διεθνή ΜΜΕ, ως εξαιρέσεις που σώθηκαν. Παράδειγμα είναι η αντίδραση οργανώσεων όπως η βρετανική Outrage! και η γαλλική IDAHO στους υποτιθέμενους δημόσιους απαγχονισμούς δυο ιρανών "ομοφυλόφιλων νέων" στην πόλη Mashad το 2005. Έγινε μια διεθνής έκκληση για διαμαρτυρίες και καταδίκη του γεγονότος, ενώ οργανώσεις λοατ δικαιωμάτων από διάφορες πόλεις της Ευρώπης και των ΗΠΑ την υιοθέτησαν. Η Διεθνής Αμνηστία αργότερα ανέφερε ότι οι συγκεκριμένοι άντρες ήταν ένοχοι για το βιασμό ενός 13χρονου αγοριού και κρατούνταν για 14 μήνες.

Αυτοί δεν ήταν οι πρώτοι απαγχονισμοί, ούτε είναι το Ιράν η μόνη χώρα που κατηγορείται για εγκλήματα μίσους ενάντια σε "ομοφυλόφιλους". Κάποιος ίσως αναρωτηθεί γιατί το Ιράν; Γιατί αυτή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή; Δεν υπήρξε παρόμοια ανταπόκριση από τη "Gay Διεθνή" όταν δημοσιεύτηκαν οι εκθέσεις για τα βασανιστήρια στις φυλακές του Abu Ghraib, ούτε όταν έγχρωμοι έπεσαν θύματα βιασμών και βασανισμών στις φυλακές Bagram. Η λογική για τις εκκλήσεις καταδίκης των εγκλημάτων ενάντια σε queer άτομα καθοδηγείται από τα πλάνα του ιμπεριαλισμού με την έννοια ότι οι κυρίαρχες δυνάμεις επιλέγουν ποια σώματα και σεξουαλικότητες χρειάζονται σώσιμο, και ποιοι ομοφοβικοί μουσουλμάνοι χρειάζεται να εκπολιτιστούν. Το Ιράν ήταν το αντικείμενο διεθνούς ελέγχου γιατί η κυβέρνηση Μπους το διακήρυξε μέλος του "άξονα του διαβόλου" και οι υποστηρικτές των λοατ δικαιωμάτων τσίμπησαν στην ισλαμοφοβική λογική που τροφοδοτεί τον "πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία".

Η λογική της ισλαμοφοβίας που υπαγόρευε το "πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία" ήταν ο ακριβής λόγος που η ομοφυλοφιλία χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο βασανισμού όταν οι αμερικανοί στρατιώτες χρησιμοποίησαν τον βιασμό για να σπάσουν τον "συνεσταλμένο, ομοφοβικό Άραβα". H οριενταλιστική εικόνα του "θηλυπρεπούς" Άραβα τον παρουσιάζει ως ομοφοβικό. Αυτή η ιμπεριαλιστική ομοφυλοφιλία επαναφέρει αποτελεσματικά την προαιώνια αποικιοκρατική ιδεολογία του αρρενωπού κυρίαρχου άποικου που αιχμαλωτίζει και βιάζει τη θηλυκή, αδύναμη, ελκυστική αποικία. Άλλο παράδειγμα είναι μερικές ευρωπαϊκές χώρες που χρησιμοποιούν το τεστ της ομοφυλοφιλίας ως προϋπόθεση πολιτογράφησης, κάτι που περιλαμβάνει την αντίδραση των αιτούντων σε μια φωτογραφία ομοφυλόφιλων αντρών που φιλιούνται.

Ο νεοφιλελεύθερος διάλογος πάνω στα λοατ δικαιώματα βρίσκεται στο κέντρο αυτής της εκπολιτιστικής αποστολής που ζητά τη σωτηρία των "καταπιεσμένων" και "διωκώμενων" λοατ νέων των μουσουλμανικών χωρών. Ο Massad καλώς επισημαίνει πως "είναι ακριβώς ο λόγος της Gay διεθνούς που δημιουργεί gay εκεί που δεν υπάρχουν, και καταπιέζει τις ομοφυλόφιλες επιθυμίες και πράξεις που αρνούνται να αφομοιωθούν στη σεξουαλική της επιστημολογία". Για παραδειγμα, κατηγορίες όπως οι Hijra στη Νότια Ασία, οι άνθρωποι με Δύο-Πνεύματα στους Ιθαγενείς Αμερικάνους, και οι Muxe στο Μεξικό προϋπήρχαν της αποικιοκρατίας και η πολύπλοκη ιστορία και οι εμπειρίες που σχετίζονται με αυτές τις ταυτότητες συνήθως διαγράφονται με την τοποθέτηση της "τρανς" ταμπέλας χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αυτοπροσδιορισμός των ντόπιων queer ατόμων. Είναι σημαντικό ότι τα άτομα επιλέγουν ενεργά να προσδιορίζονται ως τρανς και μια παρεξήγηση σαν την παραπάνω οδηγεί στην εξάλειψη τέτοιων ταυτοτήτων.



Αυτή η μεσσιανική αποστολή πολύ βολικά αγνοεί το συγκεκριμένο πλαίσιο των χωρών του Τρίτου Κόσμου και τοποθετεί τα "λοατ δικαιώματα" σε ένα κίνημα απομονωμένο από την εγχώρια πολιτική. Έχω υποστηρίξει αλλού ότι υπάρχει μια μεγάλη ιστορία αυτού που σήμερα ορίζεται ως "λοατ κοινότητα" στη νότια Ασία. Αυτή η πλούσια ιστορία δεν μπορεί να περιοριστεί σε ταμπέλες όπως "ομοφυλόφυλος" ή "τρανς" (γιατί υπάρχει μια πολιτική έκφραση αυτών των ταμπέλων όπως αναφέρθηκε πριν) αλλά κάποιος θα παρατηρούσε την ισορροπία στην οποία υπήρχε η κοινωνία της Νότιας Ασίας όπου αυτοί που ονομάζουμε "queer άτομα" είχαν συγκεκριμένη θέση ακόμα κι αν ήταν περιθωριοποιημένοι. Ο πολιτισμός σίγουρα ήταν ετεροσεξουαλικός-πατριαρχικός και οι άνθρωποι διώκονταν αν "παρεκτρέπονταν", αλλά η ισορροπία που υπήρχε καταστράφηκε ολοσχερώς από τους βρετανούς αποικιοκράτες που τοποθέτησαν τους Hijra στην τάξη των εγκληματιών και ποινικοποίησαν την ομοφυλοφιλία (ο νόμος που ακόμα υπάρχει στους ποινικούς κώδικες σήμερα). Κάνοντάς το δημιούργησαν την ομοφυλοφιλία στη Νότια Ασία ως συγκεκριμένη πράξη διαχωρισμένη από την νοτιοασιατική εμπειρία της σεξουαλικότητας και της οικειότητας.



Είναι τελείως ειρωνικό ότι λιγότερο από 100 χρόνια πριν η Δύση προσπάθησε να μας "εκπολιτίσει" ποινικοποιώντας την ομοφυλοφιλική επαφή και τώρα η Δύση ελπίζει να μας "εκπολιτίσει" αποποινικοποιώντας την ομοφυλοφιλική επαφή που ποινικοποίησε εξαρχής, την ίδια στιγμή που μας παρουσιάζει ως τους "βάρβαρους" που υποχρεούται να διορθώσει. Είναι ακόμα μεγαλύτερη ειρωνεία το ότι ενώ οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν την ισότητα των ομοφυλόφιλων στο γάμο για να παρουσιαστούν ως πιο "προοδευτικές" από τις τριτοκοσμικές χώρες, δεν έχουν κάνει απολύτως τίποτα για να χειριστούν ζητήματα όπως ο ρατσισμός, οι ταξικές διαφορές, οι άστεγοι, η βία, η υγεία, η παιδεία, οι απελάσεις, η παρενόχληση στις φυλακές-- θέματα που αφορούν τους λοατ και χρειάζονται άμεση προσοχή, πράγμα που ακτιβιστές επισημαίνουν εδώ και καιρό. Αλλά όλα αυτά δεν είναι τόσο προσοδοφόρα ή ανέξοδα όπως η ισότητα στο γάμο.

Η συζήτηση αυτή δεν προσπαθεί να ευτελίσει το δικαίωμα των λοατ στο γάμο. Η απόφαση θα ωφελήσει οπωσδήποτε πολλούς. Παρόλα αυτά, δε θα έπρεπε να ξεχάσουμε τις σκοπιμότητες πίσω από αυτό το ζήτημα: πως ο γάμος έγινε η προτεραιότητα στις χρηματοδοτήσεις, πόσο είναι ενσωματωμένο στον καπιταλισμό και τις πολυεθνικές που κερδοφορούν καπηλευόμενες τους αγώνες των queer ατόμων, πώς αντιπροσωπεύει το ρατσισμό του κυρίαρχου κινήματος για τα λοατ δικαιώματα και πώς εξυπηρετεί τον ιμπεριαλισμό. Τέτοιοι νόμοι επιτρέπουν στο κράτος να επεκτείνει τον έλεγχό του στα queer σώματα και να καθορίσει τις σεξουαλικότητες και ταυτότητες φύλου τους. Εξαφανίζουν το θυμό που βιώνουν τα queer άτομα που στερούνται πολιτικών δικαιωμάτων επειδή πολλές οργανώσεις χρηματοδοτούν το ζήτημα της ισότητας στο γάμο τη στιγμή που queer πεθαίνουν εξαιτίας ρατσιστικής βίας και φτώχειας.

To mainstream κίνημα λοατ δικαιωμάτων επέτρεψε σε άτομα όπως ο Tim Cook να γίνουν CEO γιγαντιαίων επιχειρήσεων που εκμεταλλεύονται φτηνά εργατικά χέρια και σε πολιτικούς όπως η Χίλαρι Κλίντον να κάνει το λεγόμενο pinkwashing στον εαυτό της και να προμοτάρει την υποψηφιότητα της για πρόεδρος. Την ίδια στιγμή αυτό το κίνημα χλευάζει τις καταπιεσμένες μειοψηφίες, παρόλο που η διαμαρτυρία, απ'την οποία γεννήθηκε το κίνημα για τα δικαιώματα των λοατ, ξεκίνησε από έγχρωμες τρανς γυναίκες της εργατικής τάξης που πάλεψαν ενάντια στην αστυνομική βία, κι ακόμα και σήμερα το 72% των θυμάτων ομοφοβικών δολοφονιών είναι τρανς γυναίκες, και το 89% έγχρωμα άτομα. Το ζήτημα της ισότητας στο γάμο αποσπά την προσοχή από τα προνομιούχα λοατ άτομα που ενισχύουν το ρατσισμό και το σεξισμό, που εκμεταλλεύονται τις υποβαθμισμένες περιοχές, που διοικούν επιχειρήσεις οι οποίες φυλακίζουν τους ανθρώπους και κερδοφορούν, που κατατάσσονται σε ένα στρατό ο οποίος σκοτώνει αμάχους και συλλέγει τα μέλη τους ως τρόπαια.

Από τους ακτιβιστες που παλεύουν για την queer απελευθέρωση στη Ν.Ασία, είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναγνωριστεί πως τα λοατ δικαιώματα δεν είναι απομονωμένα από τις κυρίαρχες δομές της κοινωνίας. Όπως τα λοατ δικαιώματα ενσωματώνονται στον ιμπεριαλισμό και τον καπιταλισμό, έτσι και το πλαίσιο στο οποίο τίθενται αναπαράγει άλλες καταπιεστικές δομές. Ο "παρακμιακός queer" αποτελούσε ύβρη στην "αυθεντική αμερικανική κουλτούρα" μέχρι που οι queer απο-ριζοσπαστικοποιήθηκαν μέσω ενός εκτεταμένου νεοφιλελεύθερου προγράμματος και ενσωματώθηκαν στην κυρίαρχη κουλτούρα. Τώρα το "gay" αντιπροσωπεύει την κουλτούρα των ΗΠΑ και οι queer είναι "αποδεκτοί πολίτες" επειδή δεν προκαλούν την κρατική ηγεμονία και καταπιεστικές δομές όπως το ρατσισμό, τον καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό που εγκρίνονται από την πολιτεία. Με το ζήτημα του ομόφυλου γάμου επιχειρήθηκε με επιτυχία να απομακρυνθεί από το ριζοσπαστισμό ο queer που έχει απαιτήσεις όπως η κατάργηση της βιομηχανίας των φυλακών, της κρατικής ηγεμονίας,ο καπιταλισμός, ο ρατσισμός, ο ιμπεριαλισμός. Με την προτεραιότητα που δίνεται στη νομοθεσία για το γάμο θέλουν να δείξουν στο queer άτομο πως αυτό που χρειάζεται για την ευτυχία του είναι να παντρευτεί και να κάνει παιδιά όπως οι ετεροφυλόφιλοι. Οι "ομοκανονικοί" queer --λευκοί μπαμπάδες που μένουν στα προάστια με τα ιυοθετημένα -διαφορετικών φυλών- παιδιά τους-- γίνονται τα μοντέλα των εθνικών πόστερ για το ζήτημα. Ο Jasbir Puar πρώτος αποκάλεσε το φαινόμενο "ομοεθνικισμό" (homonationalism). Αυτοί οι αποδεκτοί queer περισσότερο γίνονται κομμάτι των καταπιεστικών δομών παρά αντιδρούν, ενώ στηρίζουν και χρηματοδοτούν τους πολέμους των ΗΠΑ στο εξωτερικό για να απελευθερώσουν τους "συντρόφους queer" στις χώρες του τρίτου κόσμου.

Πριν την ισότητα, ήταν η πολιτική Don’t Ask, Don’t Tell που απασχολούσε το ομοεθνικιστικό πρόγραμμα. Πάρα πολύς ακτιβισμός και χρηματοδότηση από επιχειρήσεις αφιερώθηκε για να εξασφαλίσει πως οι ομοφυλόφιλοι θα μπορούσαν να συμμετέχουν εξίσου στις ιμπεριαλιστικές επιχειρήσεις του στρατού των ΗΠΑ. Το να γίνουν μέρος ενός στρατού που μιλάει για φυλετικά χρωματισμένη "τρομοκρατία" για να δικαιολογήσει βιασμούς, βασανιστήρια και δολοφονίες έγχρωμων ανθρώπων κάνει τους ομοφυλόφιλους "πατριώτες", για τους οποίους "ισότητα" έχει φτάσει να σημαίνει η ίση ευκαιρία να βομβαρδίζουν γάμους και σχολεία. Η σημαία του ουράνιου τόξου ζευγάρωσε με την αμερικανική, αυτή η πατριωτική ένωση ξεκίνησε να υπάρχει παντού: σε gay club, gay γυμναστήρια, gay ιστοσελίδες γνωριμιών. Μετά την 11/9 αντιπροσωπεύει το συστηματικό αποκλεισμό των "τρομοκρατών μουσουλμάνων" από τον εθνικό χώρο. Η ισλαμοφοβία και ο ρατσισμός της gay κοινότητας των ΗΠΑ είναι αλληλένδετη με τον "αντιτρομοκρατικό αγώνα" του κράτους που έκανε πολέμους όπου σκοτώθηκαν 4 εκατομμύρια μουσουλμάνοι σε διάστημα είκοσι χρόνων.

Ίσως το πιο κακόφημο παράδειγμα αυτού του ομοεθνικισμού είναι το Ισραήλ -του οποίου μεγαλύτερος σύμμαχος είναι οι ΗΠΑ- όπου το κίνημα για τα λοατ δικαιώματα χρησιμοποιείται για να νομιμοποιηθεί η γενοκτονία των Παλαιστινίων. Εκτεταμένες καμπάνιες και διαφημίσεις pinkwashing όπου το Ισραήλ παρουσιάζεται ως "παράδεισος των gay" ενώ οι Παλαιστίνιοι ως οι "ομοφοβικοί Άραβες" είναι συνηθισμένες, και τα ροζ λέφτα από την ανερχόμενη βιομηχανία gay τουρισμού χρηματοδοτεί απευθείας το πρόγραμμα εποικισμού.

Οι κριτικές αυτές δεν προσπαθούν να επισκιάσουν ή να διαγράψουν τις εμπειρίες διωγμού των queer στη Ν.Ασία, οι οποίοι για δεκαετίες πέφτουν θύματα εγκλημάτων μίσους και κρατικής καταδίωξης. Για τις κοινότητες των Khwaja-Sira και των Hijra και τους αυτοπροσδιοριζόμενους λοατ ανθρώπους, η παρενόχληση, η γελοιοποίηση, ο οικονομικός αποκλεισμός, το trafficking, η σεξουαλική βία και οι δολοφονίες είναι η πραγματικότητά τους. Παρόλα αυτά έχει σημασία οι ακτιβιστές στη Ν.Ασία να συνειδητοποιήσουν ότι η επιβολή εξωγενών πλαισίων και η νομιμοποίηση του gay ιμπεριαλισμού φέρνει μόνο κακό στα τοπικά κινήματα. Στην εκτεταμένη κριτική του για το σύγχρονο μοντέλο ανθρωπινων δικαιωμάτων, ο Eric Posner υποστηρίζει ότι η επιβολή από τα πάνω μοντέλων που λένε στους ανθρώπους "να είναι ελεύθεροι" εχεί προκαλέσει περισσότερο κακό σ'αυτές τις χώρες. Πρέπει να τοποθετήσουμε την "ομοφοβία" της "παράδοσης" στο πλαίσιο του αποικιοκρατικού παρελθόντος -ειδικά στην περίπτωση του Πακιστάν, μια στρατιωτική δικτατορία με την υποστήριξη των ΗΠΑ ενίσχυσε το νόμο που ποινικοποιούσε την ομοφυλοφιλία. Νομοθετήματα όπως η ισότητα στο γάμο έχουν ανοίξει το δρόμο στην αμερικάνικη Βιομηχανία Ανθρωπινων Δικαικαιωμάτων να ανακατευτεί στα τοπικά κινήματα για την queer απελευθέρωση ανά τον κόσμο. Τέτοια εμπλοκή πατρονάρει τους ντόπιους ακτιβιστές και καπηλεύεται τους αγώνες τους, αποκόβοντας τους από τα υπόλοιπα τοπικά ζητήματα, καταστρέφοντας κάθε πρόοδο που έχει υπάρξει μέχρι τότε. Ακόμα προσπαθούμε να συνέλθουμε από όσα προκάλεσε ένα μόνο "Gay Pride" οργανωμένο από την πρεσβεία των ΗΠΑ στο Πακιστάν.



Activists of the Pakistan Jamaat-e-Islami (a conservative and homophobic Islamist organization) protest against the U.S. Gay Pride event in Karachi, 2011.3

Όσο η βιομηχανία του ουράνιου τόξου παγκοσμιοποιείται, και ο διάλογος για τα δικαιώματα απλώνεται σε χώρες του Τρίτου κόσμου, οι mainstream ακτιβιστές και οι σύμμαχοί τους στη Ν.Ασία υιοθετούν το νεοφιλελεύθερο πλαίσιο λοατ δικαιωμάτων που τα παρουσιάζει ως ιδιαίτερη μάχη, με κάποιο τρόπο άσχετη από παράγοντες όπως η τάξη, οι κάστες, η εθνικότητα, η ιθαγένεια, τα δόγματα. Πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι μια διαφήμιση για το γάμο ομοφυλόφυλων σε ινδική εφημερίδα που υποδείκνυε προτίμηση ως προς την κάστα, και μια εταιρία ενδυμάτων, η Anouk Ethnic, που διάλεξε ένα ζευγάρι λεσβιών για να λανσάρει τα προϊόντα της. Χωρίς αμφιβολία τέτοιου είδους διαφημίσεις "αντιπροσωπεύουν" τους queer ανθρώπους που βρίσκονταν στην αφάνεια για καιρό, αλλά αυτή η προβολή γίνεται από εταιρίες που εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους. Ο μόνος λόγος που αναδεικνύουν το ζήτημα είναι για τις πιθανότητες να αυξηθούν τα κέρδη τους.

Ο νεοφιλελευθερισμός μετατρέπει τον πολιτικό σκοπό της σεξουαλικής απελευθέρωσης σε ζήτημα "δικαιωμάτων μειοψηφίας" όπου μόνο προνομιούχες ομάδες ωφελούνται. Η συζήτηση για τα λοατ δικαιώματα αποκόβεται από ζητήματα ταξικής ανισότητας, εθνοτικού διαχωρισμού, κλπ. Το λοατ κίνημα στη Ν.Ασία χρειάζεται να ριζοσπαστικοποιηθεί εκ νέου και αντί να θεωρεί βασική προτεραιότητα, για παράδειγμα το γάμο, είναι ανάγκη να γίνει κατανοητή η πολυεπίπεδη φύση της καταπίεσης. Χρειάζεται να αποδεσμευθεί το λοατ κίνημα και η διεθνής αλληλεγγύη από τους "αποικιοκράτες", κι αυτό ξεκινά όταν οι queer άνθρωποι αντιστέκονται συλλογικά απεναντι σε όλες τις μορφές συστημικής βίας στην κοινωνία. Δε θα απελευθερωθούμε εμείς μέχρι να απελευθερωθούν όλοι.


Ο Mehlab Jameel είναι φοιτητής Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας στην πόλη Lahore. Ενδιαφέρεται για τη μετα-αποικιακή θεωρία, και τις σπουδές φύλου και σεξουαλικότητας. Επικοινωνία στο @mehlabjameel.



Σημειώσεις

  1. E.N. Ο D'Emilio δεν υποστηρίζει ότι οι queer πρακτικές και ταυτότητες εμφανίστης στα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά ότι η ταυτότητα του "gay" όπως κατασκευάστηκε στη σύγχρονη δυτική κοινωνία είναι πρόσφατη εξέλιξη. Πολλες άλλες μορφές σεξουαλικών και έμφυλων ταυτοτήτων έχουν υπάρξει σε διάφορες εποχές και τόπους.
  2. American Psychological Association.
  3. Αυτή η αντιδιαδήλωση ήταν κομμάτι των επικίνδυνων αντιδράσεων που ξέσπασαν ενάντια στους λοατ εξαιτίας του gay pride που οργάνωσε η αμερικανική πρεσβεία. Ένας από τους τρόπους που το γεγονός γύρισε μπούμερανγκ στα τοπικά κινήματα.

Πηγή: Solidarity US

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου